FINANCIAL TIMES : ΓΙΑΤΙ ΚΕΡΔΙΣΕ ΤΟ BREXIT

«Κέρδισαν τα δύο B. O Boris (Johnson, πρώην δήμαρχος του Λονδίνου και ηγέτης του Brexit) και τα σύνορα (borders)». Το σχόλιο αυτό, προερχόμενο από έναν γνώστη της καμπάνιας υπέρ της αποχώρησης περιγράφει γλαφυρά πως οι Ευρωσκεπτικιστές πέτυχαν το Brexit. 

Ένα, σφιχτό, σθεναρό μήνυμα σε συνδυασμό με μια μεγάλη προσωπικότητα αποδείχθηκαν ότι αποτελούν μια αδίστακτα επιτυχημένη συνταγή. Οι οπαδοί του Brexit διέψευσαν τις δημοσκοπήσεις, τα γραφεία στοιχημάτων και τη κοινή λογική. Αλλά, πέρα από τα δεδομένα, η νίκη τους δεν αποτελεί έκπληξη. Από την πρώτη μέρα της προεκλογικής περιόδου του δημοψηφίσματος, η καμπάνια υπέρ της αποχώρησης πίστευε ότι το Brexit ήταν μια πιθανότητα. Είναι δύσκολο να αμφισβητήσει κανείς ότι η καμπάνια υπέρ της αποχώρησης ήταν σαφώς καλύτερη από αυτή των οπαδών της παραμονής. Από την πρώτη στιγμή ήταν πιο πειθαρχημένη, με πιο σφιχτά μηνύματα και καλύτερες προσωπικότητες.

 Αντί να επιχειρηματολογούν για έναν αριθμό στο πλάι ενός λεωφορείου, επανέφερε την ατάκα «Ψηφίστε έξοδο, επανακτήσετε τον έλεγχο» σε κάθε ευκαιρία. Σε αφίσες, από πόρτα σε πόρτα, σε τηλεοπτικά debates, η καμπάνια υπέρ της αποχώρησης είχε ένα προσεγμένο σχέδιο το οποίο είχαν υφάνει οι γνώστες του χώρου, Matthew Elliott και Dominic Cummings, βασισμένη σε εσωτερική έρευνα και focus groups. AdTech Ad Η επαναδιαπραγμάτευση του David Cameron με τους εταίρους της Βρετανίας αποδείχθηκε Αχίλλειος πτέρνα της εκστρατείας υπέρ της παραμονής. 

Μετά την ομιλία του στο Bloomberg πριν από τρία χρόνια, όπου υποσχέθηκε δημοψήφισμα υπέρ ή κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιούργησε προσδοκίες για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις. Η «νέα συμφωνία» που έγινε νωρίτερα φέτος δεν πέτυχε το σκοπό αυτό. Υπήρχε επιθυμία για αλλαγή και ο κ. Cameron τροποποίησε μόνο επιφανειακά στο status quo. Μολονότι o Cameron πιθανότατα έσκαψε τον τάφο του μετά από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, δεν είναι μόνο δικό του φταίξιμο: οι Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως η Angela Merkel πρέπει να αναρωτηθούν αν η τιποτένια συμφωνία που προσέφεραν στους Βρετανούς ψηφοφόρους θα μπορούσε να είναι καλύτερη. Από την αρχή της προεκλογικής περιόδου, οι υπέρμαχοι της παραμονής επέμεναν ότι είχαν κερδίσει την οικονομική διαμάχη καθώς και τη γνώμη των ειδικών. Όμως γνώστες της εκλογικής διαδικασίας τονίζουν ότι ο προπομπός της καμπάνιας υπέρ της εξόδου, «Business for Britain» είχε ξοδέψει τρία χρόνια προετοιμάζοντας τα οικονομικά επιχειρήματα υπέρ του Brexit. 

Παράλληλα, οι οπαδοί της εξόδου αδρανοποίησαν τα οικονομικά επιχειρήματα, μεταφέροντας την προεκλογική διαμάχη σε περιοχές που τους ήταν ποιο οικίες: στη μετανάστευση και στην Τουρκία. Εντέλει, αυτό φαίνεται ότι επηρέασε περισσότερο τους ψηφοφόρους. Ο ρόλος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης σε αυτή την προεκλογική περίοδο θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψιν. Eδώ και 25 χρόνια τα μέσα του Rupert Murdoch προωθούσαν τον Ευρωσκεπτικισμό. Αντίθετα, τα μέσα υπέρ της παραμονής δεν μπόρεσαν να συναγωνιστούν το λαϊκίστικο μήνυμα που μετέφεραν οι tabloid εφημερίδες όπως η Sun.